Cao huyết áp hay còn gọi là bệnh tăng huyết áp, là căn bệnh rất thường gặp ở người già, người béo phì, thừa cân, người bị bệnh tiểu đường, mỡ máu cao hoặc đôi khi là do di truyền. Huyết áp cao gây ra hậu quả rất lớn với người bệnh như các bệnh về tim mạch, giảm chất lượng cuộc sống và giảm khả năng nhận thức (hư hại tới các chức năng của não). Huyết áp còn tăng theo tuổi tác.
Theo bác sĩ chuyên khoa 1 Trần Thị Minh Nguyệt, bệnh cao huyết áp là nguyên nhân gây tử vong xếp hàng thứ hai sau ung thư và cao nhất trong nhóm các bệnh tim mạch. Theo thống kê mới nhất, tỷ lệ người mắc cao huyết áp chiếm 30% dân số thế giới. Việc phát hiện và kiểm soát loại bệnh này còn rất hạn chế nên người ta gọi nó là “kẻ giết người thầm lặng”.
Để điều trị tình trạng cao huyết áp, bạn cần phải biết bệnh tăng huyết áp nên ăn gì, không nên ăn gì và chế độ sinh hoạt ra sao để giảm bớt tình trạng bệnh.
Chúng ta cùng tìm hiểu xem Huyết áp bao nhiêu là cao?
Huyết áp được thể hiện qua 2 chỉ số:
- Huyết áp tâm thu: Áp suất trong động mạch khi tim đang đập (có giá trị cao hơn).
- Huyết áp tâm trương: Áp lực máu đo được giữa hai lần đập của tim (có giá trị thấp hơn).
Theo Cơ quan ngôn luận của Bộ Y tế, tình trạng cao huyết áp được chia làm 4 dạng như sau: - Tiền tăng huyết áp: 120/80 mmHg hoặc cao hơn;
- Tăng huyết áp độ 1: 140/90 mmHg hoặc cao hơn;
- Tăng huyết áp độ 2: 160/100 mmHg hoặc cao hơn;
- Cao huyết áp cấp cứu: 180/110 mmHg hoặc cao hơn.
Có huyết áp dưới 120/80 mmHg tức là sức khỏe của bạn đang ở mức bình thường, máu lưu thông đều với tốc độ bơm máu trung bình.
“Kẻ giết người thầm lặng” này đã và đang gây ra hàng triệu cái chết không báo trước. Huyết áp tăng lên cao mà không hề có dấu hiệu nào báo trước, dẫn đến đau tim hoặc đột quỵ chỉ trong tích tắc.
Bệnh cao huyết áp không nên ăn gì?
Nguyên nhân chính của tình trạng cao huyết áp là thừa cân, lười vận động và chế độ ăn uống không lành mạnh. Vậy nên thực đơn ăn uống là điều quyết định, bạn cần phải biết bệnh cao huyết áp không nên ăn gì để tránh tiêu thụ chúng.
Chất kích thích
Bia, rượu, trà và các đồ uống có cồn nói chung kích thích mất ngủ, khiến huyết áp tăng cao. Tim đập nhanh và mạnh, mạch máu bị thu hẹp khi sử dụng các đồ uống này khiến huyết áp tăng cao chóng mặt.
Thịt đỏ và nội tạng động vật
Những thực phẩm này chứa hàm lượng protein động vật cao, khi ăn sẽ gây ảnh hưởng xấu đến huyết áp. Chúng bao gồm thịt đỏ của gà, thịt bò, thịt cừu, … và những phần như gan, bầu dục, tim, phổi, …
Thực phẩm chế biến sẵn
Thịt đóng hộp, xúc xích, thịt xông khói, đồ đông lạnh … chứa đầy natri và muối để tẩm ướp cũng như bảo quản.
Đồ ăn nhiều năng lượng
Khi nghĩ đến việc bệnh cao huyết áp không nên ăn gì, thì câu trả lời đầu tiên chắc hẳn là đồ ăn giàu năng lượng. Đường glucozo, đường mía, sô cô la, … sẽ cung cấp cho bạn rất nhiều năng lượng, đặc biệt là khi mệt mỏi, uể oải. Tuy nhiên, chúng lại tăng khả năng béo phì, khiến bạn dễ bị nhiễm mỡ máu, tắc động mạch, …
Đồ ăn mặn và muối
Đây được xem là thủ phạm “đầu sỏ” khiến cho huyết áp tăng nhanh đột biến. Khi tiêu thụ muối, cơ thể sẽ tiết ra nhiều dịch tế bào, khiến tim đập mạnh hơn, gây nên tình trạng tăng huyết áp.
Đồ ăn ngọt
Đây cũng chính là một dạng của đồ ăn chứa nhiều năng lượng, là nguyên nhân chính gây ra tình trạng thừa cân, béo phì. Thậm chí trong đồ ngọt còn chứa muối nữa, thật bất ngờ phải không?
Đồ ăn cay
Đồ ăn mang vị cay khiến đại tiện khó khăn, gây táo bón, từ đó dẫn đến tình trạng huyết áp tăng.
Các loại thực phẩm người cao huyết áp nên ăn
Với một chế độ dinh dưỡng phù hợp cho người huyết áp cao là nên bổ sung những thực phẩm giàu magiê, kali, và canxi. Nhìn chung, bạn nên ăn những đồ ăn giàu protein chứa ít chất béo, các loại ngũ cốc, trái cây và rau xanh. Để cải thiện sức khoẻ cũng như tạo một nếp sống mạnh khoẻ hơn.
Rau lá màu xanh
Những loại thực phẩm giàu kali sẽ giúp cơ thể bạn đạt tỷ lệ kali cao hơn so với natri, vì vậy giúp trung hòa natri trong cơ thể. Điều này cho phép cơ thể loại bỏ được natri trong thận thông qua đường nước tiểu, vì vậy mà huyết áp sẽ hạ.
Các loại rau có lá màu xanh như rau diếp, rau xà lách, rau cải xoăn, củ cải xanh, cải rổ, rau chân vịt đều là những loại rau rất giàu kali.
Bạn nên chọn những loại rau tươi, xanh vì các loại rau quả đóng hộp thường có thêm natri. Cũng có thể chọn rau quả đông lạnh, vì rau quả đông lạnh chứa nhiều chất dinh dưỡng gần như ngang với các loại rau quả còn tươi, và dễ bảo quản.
Những loại quả mọng
Các loại quả mọng, đặc biệt là việt quất dồi dào một hợp chất tự nhiên có tên là flavonoids. Một nghiên cứu cho thấy việc tiêu thụ hợp chất flavonoids có thể ngăn ngừa huyết áp cao và hạ huyết áp.
Các loại quả mọng như quả mâm xôi, quả dâu tây không khó tìm mua để bổ sung vào thực đơn dinh dưỡng hàng ngày. Trong tủ lạnh nhà bạn nên chuẩn bị những loại quả mọng này và sử dụng các loại quả này làm món tráng miệng dễ ăn, giàu dinh dưỡng cho cả gia đình
Sữa tách béo (skim milk) và sữa chua
Giàu canxi và ít chất béo là 2 nhân tố quan trọng trong chế độ dinh dưỡng của người cao huyết áp. Và sữa tách béo cùng sữa chua là lựa chọn hoàn hảo dành cho bạn. Theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ, phụ nữ ăn ít nhất năm phần sữa chua mỗi tuần có thể giảm 20% nguy cơ mắc bệnh cao huyết áp.
Cháo bột yến mạch
Là loại thực phẩm giàu chất xơ, hàm lượng chất béo và natri thấp, và rất rẻ nên cháo bột yến mạch được xem là một trong những loại thực phẩm rất phổ biến đối với những người huyết áp cao.
Thời điểm lý tưởng để ăn cháo bột yến mạch là vào buổi sáng, bởi cháo bột yến mạch không chỉ có tác dụng trong điều trị huyết áp cao mà còn là loại thực phẩm bổ sung năng lượng cho cả ngày dài năng động.
Bạn không nên cho thêm đường, mà bạn nên bổ sung thêm các loại quả tươi, lạnh để ăn kèm với cháo bột yến mạch.
Chuối
Nếu muốn cung cấp kali cho cơ thể, bạn không thể bỏ qua quả chuối trong khẩu phần ăn hàng ngày. Ăn các loại thực phẩm giàu kali tự nhiên như chuối sẽ tốt hơn nhiều so với những thực phẩm chức năng.
Hãy cắt quả chối thành các lát nhỏ bỏ vào chén ngũ cốc và bát cháo bột yến mạch. Chuối là thứ quà ăn nhanh, rất tiện lợi, và rất rẻ.
Người bị cao huyết áp nên làm gì để phòng ngừa?
- Kiểm tra sức khỏe thường xuyên: Do bản chất căn bệnh cao huyết áp phát triển rất âm thầm, vậy nên thực hiện kiểm tra tổng quát định kì hoặc đơn giản là do huyết áp sẽ giúp bạn phát hiện bệnh sớm, phục vụ điều trị tốt hơn.
- Giảm stress: Căng thẳng, mệt mỏi, lo âu … sẽ khiến không chỉ tâm lí mà cả thể chất của bạn trở nên tồi tệ. Cố gắng sống thảnh hơi, suy nghĩ ít hơn, làm những điều mình thích để khiến tâm trạng tốt lên.
- Duy trì cân nặng hợp lí: Béo phì là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây nên bệnh cao huyết áp, vậy nên giữ cho cơ thể vừa vặn là điều vô cùng quan trọng.
- Luyện tập thể dục thể thao: Vận động thường xuyên giúp máu lưu thông tốt hơn, từ đó ngăn chặn tình trạng tắc mạch máu hoặc huyết áp cao.
Bên cạnh chế độ dinh dưỡng, thay đổi một lối sống lành mạnh hơn cũng chính là chìa khóa giúp bạn phòng ngừa căn bệnh cao huyết áp.
